Фондацијата „Метаморфозис“ ги презентираше своите активности во борбата против дезинформациите во земјава и во регионот на меѓународната конференција „Политичката отчетност и новите технологии – ПОИНТ“ (Political Accountability and New Technologies – POINT), што се одржа во Сараево, БиХ, од 16 до 18 мај.
Еден од организаторите на конференцијата беше и мрежата ACTION SEE, која дејствува во шест балкански земји, а Мила Јосифовска, менаџерот на овој регионален проект, кој е спроведуван и од „Метаморфозис“ го презентираше „Индексот на отвореност“ како специфична и влијателна алатка што ја мери отвореноста на јавните институции и нивното почитување на принципите на доброто владеење.
Филип Стојановски, директорот за партнерства и развој на ресурси на „Метаморфозис“, на првиот ден на конференцијата ги презентираше искуствата и сознанијата од борбата против дезинформациите.
Тој објасни како „Метаморфозис“ работи на планот на разоткривање на дезинформациите, врз основа на комбинираното искуство од сферата на дигиталните права и промовирање на професионално новинарство и поддршка на медиумскиот плурализам. Овие иницијативи се интегрален дел од програмите на фондацијата за промовирање отчетност на функционерите, политичарите и другите учесници, вклучувајќи ги тука и медиумите.
Пристапот на „Метаморфозис“ ги опфаќа „Вистиномер“, основан во 2011 година, „Сервисот за проверка на факти“ основан во 2012, како и „КриТинк“, кој почна со работа во 2018 година, и нивната синергија со медиумските проекти на „Метаморфозис“ – „Порталб“ и „Мета“.
– Фактите се клучни, но се недоволно присутни во медиумската сфера во неколку балкански земји, поради внатрешно-политички и уреднички претпоставки, што влијае на новинарската работа околу регионалната прашања. Основната проверка на факти не е секогаш доволна, и потребно е да се објасни контекстот, бидејќи публиката во различни земји не е секогаш упатена со случувањата надвор од границите на својата земја. Зголемена соработка меѓу новинарите што ја следат работата на властите, проверувачите на факти и активистите ќе овозможи неопходно културно спознание кое е неопходно за да се разоткриваат и новите дезинформации, но и оние старите, што се рециклираат – рече Стојановски.
Тој напомена дека преку продукцијата на текстови на македонски, албански, англиски, и делумно и на српски, бугарски и грчки, „Метаморфозис“ отвора можности за соработка и создава извори на материјали за проверувачите на факти и професионалните новинари од соседните земји.
Важноста на ваквиот пристап ја потврди и презентацијата на дигиталниот активист и претприемач, Белгиецот Мартин Шенк, кој објасни како ја открил „наднационалната мрежа за лажни вести“ со седиште во Куманово откако ги детектирал нејзините сомнителни активности на социјалните мрежи, а потоа ги открил одговорните преку анализирање на јавно достапните информации.
Како резултат на тоа, веб-страниците што ги „спамирале“ читателите во САД и ЕУ со дезинформации за муслиманите и имигрантите се затворени.
– Она што навистина добро функционираше во овој случај беше јавното разоткривање преку медиумите – рече Шенк, прикажувајќи една од статиите на англиски јазик на „Мета“ за кумановската мрежа.