Нема воопшто или многу малку шанси за почеток на преговори во јуни, на Северна Македонија со Европската унија. Ова е впечаток на експертите од земјата во врска со патот за интеграција на РСМ во ЕУ. Високите дози песимизам преовладуваат од повеќе причини, пишува Порталб.мк.
Според Малинка Ристевска Јорданова, од Институтот за европски политики, шансите за почеток на разговори се мали, бидејќи проблемот со Бугарија ќе трае уште некое време. Ова , како што вели таа, е затоа што соседната земја веќе има техничка влада до јули, кога повторно ќе треба да се одржат парламентарни избори.
„Мали се шансите Бугарија да го укине ветото во јуни, бидејќи во јули ќе има техничка влада и парламентарни избори. Можноста за поделба на Албанија во овој момент е мала, бидејќи ќе биде тешко да се постигне консензус меѓу земјите-членки. Сепак, секогаш постојат можности за невозможното “, изјави Ристевска за Порталб.мк.
Инаку, одржувањето на изборите во соседната земја се совпаѓа со крајот на португалското претседателство, каде, како што и се очекуваше, нема голем интерес и посветеност за проширување на ЕУ.
Од друга страна, експертот за евро – интеграциски прашања Селим Ибраими за Порталб.мк, вели дека според објавените позиции и ставови од бугарска страна и неодамнешните реакции на владата на РСМ, тешко дека може да се очекуваат какви било промени во врска со укинувањето на бугарското вето и почетокот на преговорите со Скопје. Според него, двете влади од јануари многу малку работеле на решавање на проблемите или со други зборови, различни интересни групи работеле на оддалечување на страните од преговарачката маса.
„Најновите изјави на ЕУ покажуваат дека почетокот на преговорите не е на дневен ред во јуни. Она што официјална Софија и Скопје треба да го сторат е да изградат добра волја и да ги отстранат актерите кои му штетат на преговарачкиот процес меѓу двете земји и можните промени во Меѓудржавните комисии. Сепак, понатамошното останување во историјата ќе ги одложи сите активности во врска со евро – атлантските интеграции и реформскиот процес во СМ. Загрижувачки елемент што се оформи во последните две недели е приближувањето на македонската левица (Левица) со владата и индиректно добрите канали на македонската левица со руската амбасада која е активна во СМ и во регионот. Надежта на македонската политика дека преку руското влијание во Бугарија во градењето на бугарските про-македонски и руски коалиции, е погрешна, бидејќи компликациите и последиците за СМ би биле големи во решавањето со Софија и премолченото руско стационирање во РСМ и регионот“ изјави Ибраими. Според него, единствената надеж останува поактивна дипломатија од страна на администрацијата на Бајден во усогласувањето на позициите за трајно решение.
Во меѓувреме, Бугарија, со својот последен став кон Македонија, покажува дека нема намера да го менува својот пристап.
Привремената влада на Бугарија, во средата, исклучи какви било промени во ветото на оваа земја околу почетокот на преговорите на Северна Македонија за членство во Европската унија.
Бугарскиот став ја погоди и Албанија, која напредуваше во својот пат кон Европската унија заедно со Скопје.
„Позицијата на Бугарија беше прифатена со консензус меѓу сите политички партии во бугарскиот парламент. Како привремена влада, ние немаме овластување да го менуваме“, изјави пред новинарите новиот бугарски министер за надворешни работи Светлан Стоев.
И постојаниот претставник на Бугарија во ЕУ, амбасадорот Димитар Цанчев, рече на состанокот од 11 мај, на Советот за општи работи на ЕУ, дека Бугарија се обидува да го реши проблемот со земја кандидат и да го отстрани префиксот „билатерален“ за да го претстави како проблем на основните принципи и основи на Европската унија. Во неговите изјави, пренесени од БГНЕС, ниту еднаш не се споменува името на земјата кандидат од страна на амбасадорот, кои се дадени во контекст на дискусијата за европската иднина на земјите од Западен Балкан.
Овој грч меѓу двете земји го стагнираше патот на Албанија кон евроинтеграциите, која, како и Северна Македонија, доби позитивен сигнал за почеток на преговорите со ЕУ, сепак, ниту Европската комисија, ниту многу земји-членки на ЕУ не се за поделба на овие две земји на ова патување.
Инаку, Северна Македонија, како што споменавме погоре, ги исполни условите и доби зелено светло за почеток на преговорите со ЕУ. Сепак, процесот стагнира на место откако Северна Македонија и Бугарија ги затегнаа односите поради историски спорови. Официјална Софија бара Скопје да ги прифати бугарските барања, дека македонскиот јазик е норма на бугарскиот и дека македонската нација е создадена од Тито. Претходно, во документ на шест страници, со долги историски оправдувања за „анти-бугарска државна идеологија“ во Северна Македонија, Бугарија испрати објаснувачки меморандум до земјите-членки на ЕУ во пресрет на одлуката за почеток на преговори со Унијата.
Овој спор го блокираше процесот на евро-интеграција на земјата, со што Бугарија двапати стави вето на северна Македонија, еднаш во Советот на министри за надворешни работи на ЕУ како и во Совет за општи работи на ЕУ, со што се спречува усвојувањето на преговарачката рамка за почеток на преговорите на земјата со ЕУ. За решавање на историските спорови, Македонско-бугарската комисија одржа состаноци, но не успеа да најде решение. Двете страни имаат најголемо несогласување околу идентитетот на историските фигури на Цар Самоил и Гоце Делчев.
Лидерите на Северна Македонија, иако се обидоа да ги намалат тензиите, повторно рекоа дека нема да преговараат за нивниот идентитет, бидејќи тоа е спротивно на основните принципи на самоопределување и стандардите на ЕУ.
Конечно, заклучоците за Западен Балкан беа отстранети од дневниот ред на Европскиот совет на 18 декември, бидејќи немаше едногласност меѓу членките на Европската унија.
