Дени, кој сам научил да свири хармоника иако не гледа убаво, е само едно од децата со нетипичен развој кои се вистински херои, препознаени и одликувани во светот онака како што заслужуваат.
Нивните освоени медали во пливање, танцување, па дури и во меѓународни научни натпревари сведочат колку труд и љубов вложуваат во тоа што го прават. Кон крајот на минатата година на меѓународните натпревари за млади таленти и иноватори брилираа, и под менторство на д-р Драган Јованов освоија 15 медали, од кои 14 златни и еден сребрен.
Тие се натпреваруваа во областите на додатоци во исхраната за зајакнување на имунолошкиот систем, заштита од вируси, канцерогени заболувања, невролошки заболувања и Даунов синдром и не е нескромно ако се каже дека постигнаа најголем историски успех што досега е постигнат на деца со попреченост во земјата и светот.
Сузана Стојановска од Доза Среќа, присеќавајќи се на успесите, во разговор со Мета.мк се потсети и дека радоста на овие млади луѓе кога разбрале дека се победници била голема, но бидејќи немале доволно пари да ја платат поштарината, морале да побараат помош.
„Тогашниот директор на центарот за иновации Горан Герасимовски, сегашен градоначалник на општина Центар, ни излезе во пресрет во финансискиот дел за да можеме да ги земеме медалите. Затоа што ДХЛ-от е многу скап. Многу кошта, се праќаат од далеку и вредноста на пратката и тежината е околу 300 – 350 евра, една пратка со 10 медали“, рече Стојановска.
Сега, Илина, Дени, Ања, Ники и нивните другарки и другари од НВО Дневен центар Доза Среќа и Трисомија 21 во Дневниот центар за Даунов синдром неколку дена пред да го празнуваме доаѓањето на „Баба Марта“ и 8 Март, почитувајќи ја традицијата и културното наследство, неуморно изработуваа прекрасни ракотворби кои неколку години наназад тешко можевме да ги купиме.
„Забележавме дека лани и преклани луѓето бараа да купат мартинки ама не можеа да најдат. Затоа решивме оваа година да направиме многу за да ги подаруваме“, ни раскажаа, додека низ нивните прсти се провлекуваа црвените и белите конци. Под слоганот „1.000 мартинки за 1.000 желби за среќа“, овие ведри лица ќе ги подаруваат мартинките неколку дена во скопскиот Сити мол.
Прават и честитки за 8 Март, за кои прво изработуваат рециклирана хартија, а потоа ги украсуваат со разни техники. И додека нивната работна маса се полнеше сè повеќе и повеќе, тие се присетуваа на сè што во изминатиов период им недостасувало заради ковид пандемијата.
Илина, која скоро сите ја препознаваат по моќната фотографија од евровизискиот спот за песната „Горда“, кон крајот на октомври минатата година по премиерната изведба на Првиот инклузивен хор ни раскажа дека нејзина желба е да стане и успешна фудбалерка.
Таа сега е тажна, бидејќи заради ковид пандемијата сè уште не може да го оствари својот сон и да освои скоро 25 медали. Но, не се откажува, а нејзините амбиции растат. Сака на некоја идна зимска олимпијада да се натпреварува во скијање и хокеј. Сепак, додека дојде тој момент, Илина прави вкусни торти со вишни и круши. А, ужива и во посетите на урбаната градина „Бостание“, каде со членовите на Инклузивниот ансамбл на Колектив Ветерница учи да градинари.
Иако сите овие деца се чувствуваат дека се прифатени од нивните пријатели и во училиштата каде што учат, разочарани се дека сè уште има деца со посебни потреби како малата Ембла Адеми од Гостивар кои се соочуваат со дискриминација. Со жалење се присеќаваат на настанот за кој реагираше дури и претседателот Стево Пендаровски.
(Видео) Пендаровски со поддршка за Ембла: Да ја кренеме свеста дека инклузијата е основен принцип
Ники, кој воопшто нема трема да застане и да говори на протести за заштита на правата на самохраните мајки, својата поддршка тогаш на свој начин ја изрази и за Ембла.
Тој знае дека кога на него му е потребна трошка утеха, неговата другарка воопшто нема да се поколеба за да го прегрне и да го мотивира, велејќи му дека сите го сакаат.
Стојановска вели дека иако родителите на децата со нетипичен развој имаат пристап до просториите каде што нивните деца учат, примери како со Ембла се случуваат и во Скопје, но не толку радикално.
„Ние мислевме дека сме завршиле со подигање на јавната свест затоа што години наназад истото го зборуваме постојано. Меѓутоа ова сега не удри од земја, некако како ништо да не сме направиле до сега“, со разочарување раскажа Стојановска.
Таа рече дека вечерта кога ја прочитала веста за Ембла, останала во шок и смета дека ваквите случаи не смеат да останат премолчени.
„Се што е премолчено е на штета на децата. Посебно затоа што девојчето учело надвор од училиштето во некоја посебна просторија, што е недозволиво, во суб-стандардни услови. Тоа е дополнителна траума за типично дете да се направи така, а не па за дете со посебни потреби“, рече Стојановска.
Автор: Илинка Иљоска
