Северна Македонија како држава во транзиција бележи демократски напредок изиминатава година, со подобрување од 0.07 поени, односно го зголемила индексот на демократија од 3,75 на 3,82, за разлика од повеќето други земји во регионот, стои во извештајот на „Фридом Хаус“ насловен „Земји во транзиција 2021 година“. Ова е втор најдобар резултат од вкупно 29 земји кои се анализираат во извештајот. Сепак, и покрај ова подобрување, земјата и натаму е рангирана во групата „преодни или хибридни режими“.
„Во Северна Македонија и Узбекистан делумните напори вродија со позитивни промени во реалноста, што беа причина за подобрување на резултатите на овие држави. Во Северна Македонија, централно-левичарската влада на премиерот Зоран Заев поправи дел од институционалните штети кои ги направија нивните десничарско-популистички претходници, а и понатаму има можност да ги испорачаат придобивките од демократијата“, стои во делот од извештајот кој се однесува на земјите со најголема позитивна промена.
„Фридом хаус“ забележува дека државите од целиот Балкански регион се одвраќаат од демократијата или се наоѓаат заробени во циклусот на назадувања и делумни закрепнувања. Покрај напредокот во нашата земја, во регионот напредок во индексот на демократија има уште само во Босна и Херцеговина, а пад е забележан во Албанија, Косово, Црна Гора, Србија и во Бугарија.
С. Македонија истовремено има втор најдобар резултат меѓу земјите во транзиција, и се наоѓа само зад Ерменија кога ќе се погледне напредокот или назадувањето во демократијата во последните пет години. Во истиот период, најголемо демократско назадување имало во Полска и Унгарија.
Земјава исто така има најдобра оценка во областа на граѓанското општество (4,75), а најлошата во областите на судската рамка и независноста и корупцијата (3,25). Според оценките на „Фридом Хаус“, корупцијата и натаму останува сериозен проблем и има широко распространета неказнивост за корупција на владини функционери, вклучувајќи и членови на парламентот и луѓе од судството.
Меѓу другото, во извештајот се наведува дека имало „чести случаи на политичари кои инструментализираа опасна реторика за политичка добивка“, како што е бугарското националистичко размислување за блокирање на преговорите за пристапување кон С. Македонија во Европската унија.
„Бугарија исто така започна кампања со закани против С. Македонија, ветувајќи дека ќе ги блокира нејзините разговори за пристапување во ЕУ доколку не успее да ги реши историските спорови со Бугарија – и покрај тоа што се постави како главен поддржувач на евро-атлантските интеграции на Скопје. Ова кулминираше со експлицитно вето против разговорите во ноември, помагајќи да се одложат, со тоа што Бугарија го поддржа ветувањето од 2019 година дека ќе го сврти својот курс за надворешна политика за С. Македонија (оној што го забрза нејзиниот европски пат), освен ако не бидат исполнети повеќе билатерални барања“ стои во извештајот.
Според наодите од извештајот, вицепремиерот за борба против корупцијата, Љупчо Николовски оцени дека државата е на вистински пат, се подобрува и излегува од периодот од 2017 година наваму. Николовски рече дека сите препораки се добредојдени и ќе бидат сериозно разгледани.
