Edhe një shqiptarë i Maqedonisë e humbi jetën në betejat e Sirisë, si xhihadist vullnetar, me të cilin numri i shtetasve shqiptar të Maqedonisë, sipas informatave të deritanishme, tregojnë 14 persona.
Informatën për vdekjen e Sadik Xhemailit (25) vjen në të njëjtën kohë me njoftimin e projektit të BFI-së në të cilin, përveç masave për frenimin e rasteve të regrutimit të njerëzve nga bashkësia islame, propozohen edhe masa për risocializimin e tyre.
- Si tu ndihmohet prioriteteve të projektit jep shpresë se ai është i vendosur në krye dhe vjen në ndeshje me dispozitën e ligjit penal (i miratuar jo shumë herët si masë represive kthimin e xhihadistëve potencial vullnetar dhe sanksionimin e atyre që ishin në frontin e Lindjes së Mesme). Përsëri, njohësit e gjendjes parësinë e masave e lënë në preventivë, gjegjësisht në kthimin myslimanëve të rinj nga aventurat e tilla të rrezikshme.
- Nga ana tjetër, këto iniciativa rrjedhin pas masakrit të javores satirike “Charlie Hebdo”, edhe pse rekrutimi i ekstremistëve është i pranishëm disa vite. Sipas të dhënave operative të MPB, në Maqedoni është vërejtur qysh nga viti 2012.
- Projekti “Stop radter (STOP radTerr), i cili kërkon që të realizon BFI, pas analizës që e mëbë konstatuam se shumë është punuar nga aspekti metodologjik, që përfshin komponentë, hapat e profilet që do të çojnë deri në realizimin e rezultateve të pritura, ndalimin e rekrutimit të personave për pjesmarje në beteja të ndryshme në botë dhe risocializimin e atyre që kthehen – thotë profesori i sociologjisë nga Universiteti i Evropës Juglindore (UEJL), Ali Pajaziti.
Pajaziti duke përmbledhur qëndrimin e tij rreth kësaj çështje, në mënyrë të kritikës tha se projekti i BFI-së dhe përskaj qëndrueshmërisë është e vonshme, dhe qëndrimi aktual është i dobët i këtij trupi kryesor nga ajo “mejnstrim” islami të lëshon rrënjë midis myslimanëve në vend.
- Pyetjen të cilën e parashtron secili besimtar është se, përse Bashkësi Islame ketë dy dekada e gjysmë nuk ishte në promovimin e islamit, përse nuk aktivizoi shumë brasha të teologëve që të thirin në kuptimin e vërtetë të religjionit, pse lejoi fraksione të ndryshme të jenë më vizibile për popullatën e re dhe më gjërë? Pse në aspektin e publikimeve dhe literaturës nuk mund caktohen një shtëpi e vogël botuese, të cilën e udhëheqin dy – tre laik që publikoj libra për islamin, a ka rreth 500 teolog në vendin që janë ekip i mjaftueshëm për gjenerim të interpretime profesionale, seminare, tribuna. Mendoj se duhet të rregullohet dhe plotësohet e humbura me një projekt, e ajo është pamundur. Ky projekt do të ishte i suksesshëm nëse nuk do të kishim internetin, i cili mundëson që çdokush të ketë qasje në gjitha ligjëratat, nga teologët e ndryshëm, liderët që rajonalizohen dhe globalizohen për çdo ditë – thotë Pajaziti.
Analisti Ramadan Ramadani, thotë se, edhe pse nuk është i njohur në detaje në projektit,në përgjithësi vlerëson se ai është i mirë, por shton se aspektin e numrit të luftëtarëve në ShI, gjendja në vend nuk është aq shqetësuese.
- Projekte të tilla ka në botë dhe janë të zbatueshëm. Nuk e di se sa duhet të ritet frika në Maqedoni,sepse sipas institucioneve relevante ndërkombëtare, numri i personave të tillë nga vendi është i vogël. Megjithatë, projektet e tilla janë të mira për kontekstin në Maqedoni, po edhe nga ajo se vijnë nga BFI-ja – thotë Ramadan Ramadani.
Deri më tani nuk ka numër oficial të shtetasve të Maqedonisë që luftojnë në rradhët e ShI. Ish deputeti dhe ministr i punëve të brendshme, Pavle Trajanov, deklaroi për “META” se vlerësimet momentale se numri i xhihadistëve vullnetar nga Maqedonia është rreth një qind.
Para tre ditëve Instituti Internacional për studimin e radikalizmit dhe dhunës politike (ICSR), botoi një raport mbi numrin e të huajve të cilët janë duke luftuar në radhët e Shtetit Islamik.
Sipas raportit të qendrës me bazë në Londër, nga Maqedonia në rradhët e ShI ka 12 persona që është me pak nga numri i të vdekurve , e bazuar nga informatat me të cilat disponon për secilin shtet.
Nga vendet e rajonit, numri sipas ICSR është:
- Bosnja dhe Hercegovina, 330 njerëz
- Shqipëria, 90 njerëz
- Kosova 100-150
- Serbia, 50-70
Nga vendet e Evropës Perëndimore, sipas raportit më shumë militant radikal në Siri dhe Irak ka prej Francë – 1.200, Britanisë së Madhe prej 200 deri 600, po aq edhe nga Gjermania.