Po e përcjellim të plotë kolumnën e përfaqësueses speciale të Mbretërisë së Bashkuar për Ballkanin Perëndimor, Karen Pearce, në lidhje me zhvillimet aktuale gjeopolitike me rëndësi për rajonin:
Për Mbretërinë e Bashkuar, investimi dhe angazhimi me vendet e Ballkanit Perëndimor, është një imperativ gjeo-strategjik përballë rritjes së pasigurisë globale dhe paparashikueshmërisë. Në të njëjtën kohë, qëllimi ynë është të ndihmojmë vendet e rajonit të përfundojnë integrimin e tyre euroatlantik dhe të sjellin jetë më të mirë, më të qëndrueshme dhe më të begatë për qytetarët e tyre.
Më 22 tetor, kryeministri britanik, Sir Keir Starmer, do të presë udhëheqësit e Ballkanit Perëndimor në Samitin e Procesit të Berlinit në Londër, si pjesë e vitit të kryesimit të kësaj nisme evropiane nga Mbretëria e Bashkuar.
Kryeministri dhe kolegët e tij rajonalë së bashku me 9 partnerë evropianë dhe BE-në do të avancojnë bashkëpunimin në projekte në 3 fusha kryesore: migracioni dhe krimi, siguria dhe rritja. Do të punojmë shumë ngushtë me organizatat joqeveritare rajonale dhe institucionet financiare ndërkombëtare për të dhënë rezultate në këto shtylla.
Ne duam të sigurohemi që viti 2025 të shënojë fillimin e një periudhe në të cilën realizohet potenciali i rajonit. Përvjetorët e 80-të dhe 30-të të përfundimit të Luftës së Dytë Botërore dhe Srebrenicës na kujtojnë dëmet e mëdha që u kanë ndodhur njerëzve të rajonit në të kaluarën. Çështjet e trashëgimisë mbeten, disa të thella, siç dëshmohet nga kriza aktuale në Bosnjë dhe Hercegovinë.
Megjithatë, 80 vjetori i themelimit të OKB-së, 50 vjetori i Aktit Final të Helsinkit dhe 30 vjetori i Marrëveshjeve të Dejtonit/Parisit mund të na drejtojnë edhe drejt së ardhmes dhe të na kujtojnë se çfarë mund të arrihet përmes imagjinatës, tolerancës dhe pajtimit.
Si nikoqirë të Procesit të Berlinit, do të përdorim historinë e pajtimit të vetë Mbretërisë së Bashkuar, duke eksploruar se si duken në praktikë marrëdhëniet e mira fqinjësore dhe lidhjet midis bashkësive dhe duke ndarë përvojën tonë të identitetit shumë shtresor me partnerët dhe miqtë tanë të Ballkanit Perëndimor.
Ne gjithashtu do të promovojmë mundësi për të rritur rritjen ekonomike në mënyra që mbështesin integrimin euro-atlantik, të vetëdijshëm për dëshirën e madhe të qytetarëve të rajonit për t’u bashkuar me BE-në dhe në shumë raste me NATO-n. Ne do të zgjerojmë lidhjet midis atyre që përfaqësojnë shoqërinë civile, rininë dhe gjininë dhe do të festojmë kulturën dhe industritë krijuese të vendeve në rajon. Do t’i inkurajojmë pjesëmarrësit të identifikojnë fushat për bashkëpunim dhe inovacion mes tyre duke gjetur mënyra konkrete për të vënë në praktikë angazhimet e viteve të mëparshme. Për shembull, për një sërë arsyesh përparimi tek letërnjoftimet dhe njohja e kualifikimeve të arsimit të lartë ka ngecur. Do të kërkojmë mënyra kreative për të arritur njohjen reciproke dhe për të lehtësuar udhëtimet në të gjithë rajonin. Do të mbështesim zbatimin e shpejtë të të dy marrëveshjeve për njohjen e kualifikimeve profesionale dhe ratifikimin e marrëveshjes për qasje në arsimin e lartë dhe pranimet në studime. Kjo do të sjellë një ndryshim të vërtetë për njerëzit në të gjithë Ballkanin Perëndimor.
Mbretëria e Bashkuar po riaktivizon rolin tonë në Evropë dhe një pjesë jetike e kësaj është forcimi i partneriteteve tona në Ballkanin Perëndimor. Një vizitë e parë e një Kryeministri Britanik në Shqipëri dhe vizita e Sekretarit të Jashtëm, David Lammy në Kosovë, Serbi dhe Bosnjë dhe Hercegovinë nënvizojnë këtë qasje të rifreskuar. Mbretëria e Bashkuar ka luajtur prej kohësh një rol jetësor në rajon dhe do të vazhdojë ta bëjë këtë, duke mbështetur stabilitetin, sigurinë dhe prosperitetin duke ndihmuar vendet të modernizojnë ekonomitë e tyre dhe të zënë vendet që u takojnë në një Evropë moderne. Jemi gati t’i forcojmë këto partneritete për të ndihmuar në përfundimin e kësaj pune të rëndësishme.
