Шест отсто од сите смртни случаи се директна последица на загадувањето на воздухот, а жртвите најчесто се од Скопје и од градските средини. Доколку надлежните преземат акција, веќе од идната година би се спасиле многу животи. Ова е заклучокот од научната конференција за аерозагадувањето одржана денеска во организација на еколошкото здружение „Екосвест“.
– Што ќе се добие ако падне загадувањето на ниво на нормите? Ќе се добие продолжување на животот на населението во Македонија во просек за четири години. Или, во животи, проценките се дека 700 до 800 луѓеби се спасиле годишно. Доколку почнеме со синхронизирани акции, веќе идната година би имале подобрување и би спасиле животи. А доколку не правиме ништо, таа бројка, дури и да биде иста, ќе биде пораз на сите нас – вели Драган Ѓорѓев од Институтот за јавно здравје.
Според Ѓорѓев, 1.200 лица односно 6 отсто од смртните случаи годишно се директна последица на загадувањето на воздухот, а аерозагадувањето учествува со околу 25 проценти како причина за срцев инфаркт и за мозочен удар.
Трајче Стафилов од Институтот за хемија при Природно-математичкиот факултет истакна дека во воздухот има опасни хемиски супстанци во текот на целата година, а дека тоа е најизразено во Скопје.
– Цврстите честички кои се добиваат од согорување на фосилни горива претставуваат активен јаглен и се извонредни апсорбенти на секакви супстанци. Тие ги задржуваат сите токсични супстанци внатре во себе и кога ние тие честички ги вдишуваме, ги внесуваме во желудникот или белите дробови и од таму се екстрахираат во крвта, која ги пренесува во другите органи и имаат токсично дејство. Оттаму произлегуваат здравствените ефекти. Ние покрај цврсти честички, внесуваме и многу отрови со нив – вели Стафилов.
Експертите велат дека Македонија е на петтото место со најголема стапка на смртност во Европа од аерозагадувањето, но дека ситуацијата може да се промени само со примена на долгорочни и на краткорочни мерки кои ќе мораат сериозно да се почитуваат.
Директорката на „Екосвест“, Ана Чоловиќ-Лешоска, вели дека се потребни радикални мерки, како прекин на сообраќајот, скратување на работното време на индустриските капацитети или контрола на градежната индустрија, кои институциите ги избегнуваат. Според неа, ниту една институција досега не преземала радикални мерки затоа што тоа се непопуларни мерки.
