Европската комисија (ЕК) и Меѓународната организација на трудот (МОТ) ги здружија силите за поддршка на институциите одговорни за политиката за вработување на младите во земјите од Западен Балкан во воведувањето на Гаранцијата за млади (ГМ). Европската тренинг фондација (ЕТФ), исто така, е партнер во реализацијата на активностите.
„Инспирирана од слични шеми од земјите членки на ЕУ, Гаранцијата за млади претставува заложба за поддршка на сите млади до 30 години, кои не се вработени, во образование или обука (т.н „NEETs“ или НВОО). Оваа заложба им овозможува на младите право да добијат квалитетна понуда за вработување, обука, практикантство или континуирано образование во рок од четири месеци откако ќе го напуштат образованието или ќе останат без работа. Поддршката на ЕК/МОТ вклучува адаптирање на гаранцијата за млади во земјите од Западен Балкан, преку политики, поддршка во програмирањето и следењето, напредна обука и меѓусебно учење од колегите во земјите од Западен Балкан и ЕУ,“ се вели во соопштението.
Овој инструмент за техничка поддршка (ИТП) на ЕК/МОТ произлезе од втората министерска средба ЕУ-Западен Балкан за вработување и социјални прашања која се одржа на 8 јули, и на која министрите и претставниците одговорни за вработување ја усвоија следната Декларација за обезбедување одржлива интеграција на младите на пазарот на трудот. Декларацијата го препознава диспропорционалното негативно влијание од пандемијата на ковид-19 врз положбата на младите на пазарот на трудот и утврдува заложба за постепено спроведување на гаранциите за млади во регионот. Декларацијата е инспирирана од Препораката на Советот на ЕУ од 30 октомври 2020 година за „Мост кон вработување – Зајакнување на гаранцијата за млади.
„Младите го носат товарот на сериозните економски последици од пандемијата на ковид-19. На глобално ниво, вработеноста на младите се намали за 8,7 проценти во 2020 година, во споредба со 3,7 проценти кај возрасните. Анализата на бројот млади луѓе што не се вработени, во образование или обука (NEET) дава слика за целокупната ранливост на младите лица од економската состојба. Со едноставни зборови, ако стапката на вработеност оди надолу, мора да се зголемува стапката на лица што не се вработени, во образование или обука (NEET) или стапката на учество во образование (или и двете). Јасно е дека намалување на вработувањата кое се надоместува со зголемување во образованието, во принцип, е попожелно од зголемување на стапката на лицата што не се вработени, во образование или на обука (NEETs). Меѓутоа, во земјите од Западен Балкан, губењето работни места и зголемувањето на неактивноста генерално не се надоместува со враќање во образование,“ се вели во соопштението.
МОТ ги повика владите да делуваат за да се спречи краткорочниот излез на младите од пазарот на трудот за да не се претвори во долгорочно исклучување на една генерација млади луѓе. Спроведувањето на гаранцијата за млади би можело да помогне да се избегнат долгорочните „лузни“, т.е. зголемување на веројатноста да се случува зголемување на случаите на губење на работни мета или неактивност, пониски плати и помала шанса младите да добијат добра и квалитетна работа.
