Претседателот на САД, Доналд Трамп вчера објави зголемени царини за некои од најголемите американски трговски партнери, прекинувајќи ја децениската трговска политика на САД.
На она што го нарече „Ден на ослободувањето“ (Liberation Day), Трамп изјави дека ќе воведе универзална тарифа од 10 отсто за сите увезени странски стоки, покрај „реципрочните тарифи“ за десетици земји, наплаќајќи им дополнителни давачки на земјите за кои Трамп тврди дека ја „измамиле“ Америка.
Универзалната тарфиа од 10 отсто ќе стапи на сила утре, на 5 април, додека реципрочните тарифи ќе започнат на 9 април.
„Ова е еден од најважните денови, според мене, во американската историја“, изјави Трамп по долгиот говор на тревникот во Белата Куќа.
„Со децении Америка беше ограбувана и силувана од своите трговски партнери. Во многу случаи, пријателот е полош од непријателот“, додаде американскиот претседател.
Некаде во средината на својот едночасовен говор, Трамп покажа табела на која се прикажани „нефер“ таксите што земјите им ги ставале на САД, заедно со новите „намалени реципрочни тарифи на САД“.
Кина им наплати на САД 67 отсто за „нефер“ такси, кажа Трамп, додавајќи дека САД сега ќе наплатат такса од 34 проценти за Кина.
ЕУ наплаќа 39 отсто за увоз, според Белата куќа, и сега ќе се плаќа со 20 проценти кон САД. Трамп рече дека на Обединетото Кралство ќе му се наплаќа 10 проценти – основната тарифа – еднаква на пресметките на администрацијата на Трамп за таксите на Велика Британија за американскиот увоз.
Каде се Македонија и земјите од регионот?
Според најновите податоци од табелите за „реципрочни тарифи“ презентирани од американскиот претседател Доналд Трамп, Македонија ќе се соочи со нови царини од 33 проценти при извоз во САД. Оваа бројка претставува половина од постојната стапка од 65 отсто што, според американската администрација, Македонија ја применува при увоз на американски производи. Со ова, Македонија се вбројува меѓу земјите од регионот со највисоки тарифи кон САД.
Инаку, вкупната трговска размена на земјава со САД во 2024 година, според податоците на Државниот завод за статистика, изнесува 290 милиони евра. Од нив извозот изнесува стоки и услуги во вредност од 109 милиони евра, додека увозот е околу 181 милион евра. Трговскиот дефицит на Македонија во размената со САД е околу 71 милион евра.
Во поширокиот регион на Западен Балкан, тарифите варираат. Србија се наоѓа меѓу земјите со највисоки реципрочни царини — 37 отсто, додека Босна и Херцеговина е веднаш зад неа со 35 отсто. Од друга страна, Албанија, Црна Гора и Косово се во групата со најниски тарифи, поставени на 10 проценти, додека за земјите-членки на Европската Унија се воведени тарифи од 20 отсто.
„Реципрочно: тоа значи дека тие ни го прават тоа нам, а ние ним. Многу едноставно, не може да биде поедноставно од ова“, рече Трамп, додавајќи дека „ова навистина ќе биде златното доба на Америка“.
Новите царини доаѓаат на врвот на низата давачки што Трамп веќе ги примени: дополнителни 20 отсто царини за целиот кинески увоз и царина од 25 проценти за целиот увоз на челик и алуминиум. Исто така, воведена е царина од 10 отсто за увоз на енергија од Канада.
