fbpx

„Тајната состојка“ на Ставрески го зачини филмскиот фестивал во Солун

-

Ако задачата на филмот како уметност, во духот на најславната парола на париската револуционерна 1968 година, „Да бидеме реални, да го бараме невозмозното!“, е да го најавува духот на новото време, тогаш не треба да му се лутиме за сите тие депресивни и црни слики што ни ги нуди?! И кој ја има формулата на онаа тајна состојка што ветува добар филм и добар фестивал?

Веќе со години во извештаите од европските фестивали во најголема мера се говори за безбројните нијанси на сивилото во транзициските и во посттранзициските општества. И извештаите од 58. Интернационален филмски фестивал во Солун, кој се одржува од 2 до 12 ноември, не се поинакви, особено кога станува збор за насловите од источноевропксите кинематографии, но и од латиноамериканските и од азиските (особено иранската кинематографија).

festival-1

Меѓу стотината наслови во годинешното издание на солунскиот фестивал, селектирани во десетина програми, за место пред публиката се избори и македонско-грчката копродукција „Исцелител“. Дебитантскиот филм на Ѓорче Ставрески, чиј интернационален наслов е „Тајната состојка“ (Secret ingredient), денес ја имаше својата проекција за новинарите, а утревечер и в петок ќе ја има својата светска премиера пред солунската публика, во рамки на програмата „Балкански преглед“. Филмот на Ставрески, кој е автор и на сценариото, говори токму за таа веќе традиционална тема со која се преокупирани источноевропските и балканските кинематографии: има ли излез од маѓепсаниот круг на вечна транзиција, која никако да престане да ги меле човечките судбини?

Сторијата на Ставрески се врти околу (не)можноста на главните ликови, синот Веле (го игра младиот Благој Веслеинов) и таткото Саздо (Анастас Тановски), да создадат нов живот, заглавени во егзистенцијалното и емоционалното мочуриште. Таткото е тешко болен од рак, но и постојано растревожен од грижата на совеста дека ја преживеал сообраќајната несреќа во која загинале сопругата и помладиот син. Синот, пак, е растргнат меѓу љубовта кон татко си, барајќи секаква можност да му ги олесни болките и своевидното докажување пред родителот дека и покрај загубата на половина семејство, и тој е вреден да го живее животот, макар и не завршил факултет како што посакувал татко му, туку заработува за гол живот како механичар во депото на железницата.

Соочен со сè потешките фази на болеста на татко му, а пред предизвикот да ја украде дрогата што ја бараат и полицијата и мафијата во еден од вагоните, Веле се одлучува за второто. Но, и за препродавање на дрога треба знаење, искуство и план, нешто што Веле ги нема, па сурфајќи по интернет, одлучува да направи колач со марихуана. Тој чудотворен колач ќе го спаси татко му од смртта, ќе му помогне и на соседот кој има реума, но кога ќе се расчуе за новиот „исцелител“ во градот, Веле ги има пред својата врата десетината намерници кои се повеќе во потрага по надеж отколку по лек, но и локалната мафија, која не се откажува од привремено загубениот пакет дрога. Ќе успее ли Веле да го задржи татка си сè уште жив, а и мафијата да биде сита?
Во одлично снимениот филм на Ставрески (кинематограф е Дејан Димески) ги видовме повремено несигурниот Веселинов и стамениот, искусен Тановски, енергичниот Аксел Мехмет, ефектните епизоди на Александар Микич и Симона Димковска. Инаку, филмот ќе ја има скопската премиера на затворањето на фестивалот „Синедејс“, па останува простор за вреднување.

Во меѓувреме, кога сме на темата балкански кинематографии, потегот на солунскиот фестивал на годинешното издание да ја претстави специјалната програма „Од зборови до слики: балканската литература и филмот“ речиси од сите критичари е оценет како одличен.

Секако, и во духот на годинешното неформално мото на фестивалот, за корените и за гранките на филмската уметност, овој омаж е составен од 11 незаборавни филмови, базирани на некои од најзначајните дела на литературите на народите од Југоисточниот Медитеран. Александар Петровиќ со „Три“, Боштјан Хладник со „Танц на дождот“, „Бреза“ на Анте Бабаја, „Враќањето на мртвата армија“ на Димитер Анагости, „Професионалец“ на Душан Ковачевиќ се некои од тие филмови кои ги лоцираат корените на кинематографиите од овој простор.

Стојан Синадинов

Нашите вести во вашето сандаче

Секој ден во 17 ч. добивајте ги вестите од Новинската агенција Мета директно на вашата електронска адреса.

Ве молиме одберете на кој начин сакате да добивате информации од нас:
Можете да се отпишете од оваа листа преку линкот на крајот од нашите пораки.

Израел ја бомбардира Сирија, има над 40 жртви

Израел го бомбардираше регионот околу градот Алепо во Северна Сирија, пренесува Гардијан. Израелските сили таргетирале членови на либанската паравоена организација Хезболах. Има повеќе различни контрадикторни информации за бројот на убиени,...